Υλικό για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου

 Δείτε την παρουσίαση και το σύντομο χρονικό για την επανάσταση του 1821
http://www.slideshare.net/mkaloger/ss-17178806

Σύντομο Χρονικό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821

(Κείμενο παρουσίασης για τη γιορτή της 25^ης Μαρτίου στο Ελληνικό Σχολείο της Κοινότητας του Αγίου Γεωργίου στο Βανκούβερ-Μάρτιος 2013)

            Στις 29 Μαίου του 1453 ο ελληνισμός έχασε την πρωτεύουσά του, την Κωνσταντινούπολη. Ο τελευταίος αυτοκτράτορας του Βυζαντίου σκοτώθηκε πολεμώντας τους Οθωμανούς Τούρκους. Με την κατάληψη της Πόλης από τον Μωάμεθ το Β’ σουλτάνο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας 400 χρόνια σκλαβιάς άρχισαν για την Ελλάδα.

            Στα 400 χρόνια σκλαβιάς οι Τούρκοι θα επιδιώξουν την σωματική αλλά και την ψυχική αποδυνάμωση του Ελληνικού λαού. Επέβαλαν εξαντλητικούς φόρους όπως το «Χαράτσι» που ήταν φόρος για να έχει το δικαίωμα ο άπιστος δηλαδή ο Χριστιανός να έχει για ένα χρόνο το κεφάλι στους ώμους του! Στη συνέχεια προσπάθησαν να εξισλαμίσουν τους Έλληνες, να τους κάνουν δηλαδή να αρνηθούν το Χριστιανισμό και να δεχτούν το Ισλάμ . Όμως το πιο εξαντλητικό ίσως μέτρο ήταν το «Παιδομάζωμα». Αυτό είχε ως μοναδικό σκοπό την δημιουργία στρατού από τον ίδιο τον υποδουλωμένο λαό. Οι Τούρκοι έπαιρναν τα μικρά παιδιά των «άπιστων» όπως τους ονόμαζαν και να τα μεγαλώναν με μοναδικό σκοπό τον πόλεμο υπέρ των Οθωμανών. Τα παιδιά αυτά δηλαδή γινόντουσαν «Γενίτσαροι». Αυτό θα αποτελέσει άλλο ένα πλήγμα κατά του ηθικού των Ελλήνων.

            Ωστόσο οι Έλληνες θα μείνουν ζωντανοί και θα κρατήσουν μέσα τους τόσο τον Ελληνισμό όσο και τον Χριστιανισμό.

………………………………………………………………………………………………………

            Ό­λοι οι Έλ­λη­νες, πλού­σι­οι και μορ­φω­μέ­νοι, κα­τα­πι­ε­ζό­με­νοι στην υ­πό­δου­λη Ελ­λά­δα ή ε­πι­φα­νείς στο ε­ξω­τε­ρι­κό, μα­ζί με τον α­πλό ρα­γι­ά, που δε­χό­ταν τη με­γα­λύ­τε­ρη κα­τα­πί­ε­ση, δεν έ­πα­ψαν πο­τέ να ορ­γα­νώ­νουν την α­ντί­στα­ση και τον πό­λε­μο κα­τά των κα­τα­κτη­τών. Τα έ­νο­πλα τμή­μα­τα των Κλε­φτών και Αρ­μα­το­λών α­πο­τε­λού­σαν το μα­χό­με­νο στρα­τό. Οι δά­σκα­λοι του γέ­νους και οι  μορ­φω­μέ­νοι, α­πό τον Αγ. Κο­σμά τον Αι­τω­λό και το Ρή­γα Φε­ραί­ο μέ­χρι τον α­πλό Πα­πά του χω­ρι­ού και τον Κα­λό­γε­ρο, που δί­δα­σκαν τα Ελ­λη­νι­κά γράμ­μα­τα, τό­νω­ναν το Ε­θνι­κό φρό­νη­μα και προ­τρέ­πα­νε το λα­ό να ε­πα­να­στα­τή­σει και να δι­ώ­ξει τον ξέ­νο δυ­νά­στη. Και ο λα­ός ξε­ση­κω­νό­ταν σε κά­θε ευ­και­ρί­α. Τέ­τοι­ες ε­ξε­γέρ­σεις μι­κρές και με­γά­λες έ­γι­ναν πολ­λές. Καμιά όμως δεν ήταν νικηφόρα.

            Α­πο­φα­σι­στι­κό ρό­λο στην προ­ε­τοι­μα­σί­α γι­α την α­πο­τε­λε­σμα­τι­κή ε­ξέ­γερ­ση του ελ­λη­νι­κού Έ­θνους έ­παι­ξε και η δρά­ση της "Φι­λι­κή Ε­ται­ρεί­ας". Ι­δρυ­τές της ή­ταν ο Νι­κό­λα­ος Σκου­φάς, ο Εμ­μα­νου­ήλ Ξάν­θος και ο Α­θα­νά­σι­ος Τσα­κά­λωφ, μέ­χρι τό­τε τρεις ά­ση­μοι Έλ­λη­νες που δεν δι­έ­θε­ταν ι­δι­αί­τε­ρο κύ­ρος και οι­κο­νο­μι­κά μέ­σα και οι ο­ποί­οι α­φού συ­να­ντή­θη­καν το κα­λο­καί­ρι του 1814 στην Ο­δησ­σό της Ρωσίας πή­ραν την με­γά­λη α­πό­φα­ση. Τους τρεις άν­δρες συ­νέ­νω­σαν ο εν­θου­σι­α­σμός και η πί­στη τους στα κοι­νά ι­δα­νι­κά συ­νει­σφέ­ρο­ντας ο κα­θέ­νας με τον τρό­πο του.

            Η Φι­λι­κή Ε­ται­ρί­α, ό­πως ή­ταν α­να­με­νό­με­νο, συ­νά­ντη­σε ση­μα­ντι­κές δυ­σκο­λί­ες στα πρώ­τα βή­μα­τα. Εί­χε σχε­δι­α­στεί σαν αυ­στη­ρή συ­νω­μο­τι­κή ορ­γά­νω­ση.  Μετά το 1819 όμως άρχισε να στρατολογεί μαζικά οπλαρχηγούς, προκρίτους και ιερείς ιδιαίτερα από την Πελοπόννησο, τα νησιά  και τη Στερεά Ελλάδα.

………………………………………………………………………………………………………

            Όμως ο αγώνας των Ελληνων είχε προετοιμαστεί χρόνια πριν .  Οχι μόνο με τα όπλα αλλά με τη μόφωση και την παιδεία κάποιοι φωτισμένοι Έλληνες θα γίνουν οι διδάσκαλοι του γένους.

            Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος με το ποίημά του ο Θούριος ξεσήκωνε τους Έλληνες:

Ως πότε παλικάρια, να ζούμε στα στενά,

μονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά;

Σπηλιαίς να κατοικούμε, να βλέπωμε κλαδιά,

να φεύγωμ' απ' τον κόσμο, για τη πικρή σκλαβιά;

Να χάνωμεν αδέλφια, πατρίδα και γονείς,

τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς;

Καλλιώναι μίας ώρας ελεύθερη ζωή,

παρά σαράντα χρόνοι, σκλαβιά και φυλακή.

            Ο Αδαμάντιος Κοραής  επηρεασμένος από τις φιλελεύθερες ιδέες του Διαφωτισμού, μαχόταν με τα γραπτά του υπέρ της πνευματικής αναγέννησης της Ελλάδας. Κύριο μέλημά του ήταν η πνευματική ανάπτυξη του γένους, την οποία θεωρούσε προϋπόθεση για την ελευθερία και την ανεξαρτησία.

            Ο Κοραής έλεγε χαρακτηριστικά:

«Πολιτεία που δεν έχει σαν βάση της την παιδεία, είναι οικοδομή πάνω στην άμμο.»

………………………………………………………………………………………………………

            Το Φεβρουάριο του 1821 η Φιλική Εταιρεία θα επιχειρήσει να ξεκινήσει την επανάσταση από την περιοχή της Μολδοβλαχίας, τη σημερινή Ρουμανία. Πράγματι  ο επαναστατικός στρατός με επικεφαλής τον Υψηλάντη θα συγκρουστεί με τους Τούρκους αλλά θα νικηθεί.

            Η επανάσταση έμμελε να συνεχιστεί στηΝότια Ελλάδα, όπου οι συνθήκες ήταν πιο ώριμες για την επιτυχία της.

            Έτσι,  πρώτη εξεγέρθηκε η Πελοπόννησος. Ο Παπαφλέσσας ξεσήκωσε τους Έλληνες στην Καλαμάτα στις 21 Μαρτίου. Ως επίσημη όμως έναρξη του αγώνα θεωρείται η 25η Μαρτίου, ημέρα κατά την οποία, σύμφωνα με την παράδοση, στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας ο επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης, η οποία απλώθηκε σαν πυρκαγιά σε ολόκληρη την Ελλάδα.

............................................................................................................................................

Οι Τούρκοι ανησύχησαν σοβαρά και θέλοντας να τρομοκρατήσουν τους επαναστατημένους Έλληνες απαγχόνισαν τον πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ (10 Απριλίου).

            Η επανάσταση όμως γρήγορα σα φλόγα εξαπλώθηκε παντού: στην Αθήνα, την Ύδρα, αλλά και τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία. Συγχρόνως στο Αιγαίο οι στόλοι των νησιών άρχισαν πολεμική δράση, στην οποία πήραν μέρος η Κρήτη, η Σάμος, η Μύκονος, η Κάλυμνος, η Κάσος και άλλα νησιά. Δίπλα στους άντρες καραβοκύρηδες οι λίγες καραβοκύρισσες σαν τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα  αναδείχτηκαν ηγετικές μορφές του αγώνα.

            Τέλος, στις 23 Σεπτεμβρίου οι Έλληνες με αρχηγό τους το Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, το Γέρο του Μωριά κατέλαβαν την Τριπολιτσά και έτσι εδραιώθηκε η επανάσταση, ενώ στις 30 Δεκεμβρίου συνήλθε στην Επίδαυρο η Α΄ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων.

............................................................................................................................................

            Μετά τις πρώτες επιτυχίες των Ελλήνων ο Κιουταχής και ο Ιμπραήμ Πασάς έφτασαν στην Ελλάδα για να βοηθήσουν τους Τούρκους. Οι Έλληνες που με κόπο κατάφεραν τις νίκες που κατάφεραν κουρασμένοο έπρεπε να τα βάλουν με νέους στρατούς των τουρκοαιγυπτίων.

            Έτσι ξεκινάει μια καινούρια περίοδος για τους Έλληνες . Οι Έλληνες αντιστέκονται και οι ηρωισμοί είναι πολλοί. Ο Αθανάσιος Διάκος αντιστέκεται στην Αλαμάνα. Θα πιαστεί όμως από τους Τούρκους και θα θανατωθεί με τρόπο απάνθρωπο. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος θα πάρει εκδίκηση στο Χάνι της Γραβιάς καταστρέφοντας τον Τουρκικό στρατό.  Το ηρωικό Μεσολόγγι θα αντισταθεί στους Τούρκους που το πολιόρκησαν από στεριά και θάλασσα για ένα περίπου χρόνο. Οι κάτοικοι μη έχοντας πια εφόδια και τρόφιμα θα επιχειρήσουν την ηρωική έξοδο. Από την Πολιορκία του Μεσολογγίου θα εμπνευστεί ο εθνικός μας ποιητής ο Διονύσιος Σολωμός και θα γράψει τους  Ελεύθερους Πολιορκημένους και αργότερα τον ύμνο της Ελευθερίας που αργότερα θα γίνει ο εθνικός μας ύμνος.

............................................................................................................................................

            Ο αγώνας των Ελληνων θα συγκινήσει τους λαούς της Ευρώπης. Οι φιλέλληνες ανέλαβαν πλούσια δραστηριότητα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης για την υπεράσπιση της Ελληνικής επανάστασης. Η επιρροή τους είναι τέτοια που οι κυβερνήσεις της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας θα αναλάβουν δράση υπέρ των Ελλήνων. Το 1927 οι στόλοι των τριών χωρών θα συγκρουστούν με τον τουρκικό και θα τον συντρίψουν. Η Οθωμανική αυτοκρατορία θα παραδεχτεί την ήττα της και θα δεχτεί να παραχωρήσει αυτονομία στις απελευθερωμένες περιοχές της Ελλάδας.

            Τον επόμενο χρόνο η Ελλάδα αποκτά τον πρώτο της Κυβερνήτη, τον Ιωάννη Καποδίστρια, που θα παλέψει με όλες τις δυνάμεις του για να αναγνωριστεί η Ελλάδα ανεξάρτητη χώρα.  Τελικά η χώρα θα γίνει ανεξάρτητη τ ο 1930.

............................................................................................................................................

            Η ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης μας διδάσκει ότι όταν οι λαοί διψούν για ελευθερία σημασία δεν έχουν οι αριθμοί. Χαρακτηριστικά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ο γέρος του Μωριά έλεγε:

            Όταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.